พิพิธภัณฑ์เจ้าพระยาอภัยภูเบศร ตึกสไตล์บารอคเปี่ยมมนต์ขลัง คลังความรู้แพทย์แผนไทย
อาคารสีเหลืองสดใสสไตล์บารอคริมแม่น้ำปราจีนบุรี ยังคงเสน่ห์ดึงดูดให้นักท่องเที่ยวยังคงแวะเวียนมาเยี่ยมเยือนจังหวัดปราจีนบุรีอยู่เนืองๆ ถึงแม้ว่าตัวอาคารจะมีอายุมากกว่า 100 ปีแล้วก็ตาม แต่เสน่ห์ของตึกสวยหลังนี้ยังคงมีมนต์ขลัง ตลบอบอวลไปด้วยกลิ่นอายของสมุนไพรไทย และเข้มขลังไปด้วยวิชาการแพทย์แผนไทยที่ได้รับการยอมรับมากที่สุดแห่งหนึ่งของไทย
จากความตั้งใจเดิมของ “เจ้าพระยาอภัยภูเบศร (ชุ่มอภัยวงศ์)” ที่ใช้ทรัพย์สินส่วนตัวสร้างตึกหลังนี้เพื่อใช้เป็นที่ประทับรับเสด็จพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวในคราวเสด็จประพาสเมืองปราจีน แต่ทรงเสด็จสวรรคตเสียก่อน ต่อมาจึงใช้เพื่อรับเสด็จพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัวและเชื้อพระวงศ์อีกหลายพระองค์ จนเมื่อปี พ.ศ. 2482 อาคารหลังนี้ก็ได้ถูกมอบให้ทางราชการใช้เป็นอาคารพักผู้ป่วยที่นับว่าสวยงามที่สุด และได้รับการบูรณะปรับเปลี่ยนการใช้งานอาคารอยู่หลายครั้งจนมาถึงการจัดให้ “ตึกเจ้าพระยาอภัยภูเบศร” หลังนี้เป็นพิพิธภัณฑ์การแพทย์แผนไทยอภัยภูเบศร เราเชื่อว่าถ้าใครได้เห็นตึกหลังนี้ด้วยตาตัวเองซักครั้งก็คงจะต้องทึ่งกับความสวยงามของสถาปัตยกรรมยุโรปแบบบารอค ทั้งลวดลายปูนปั้นประดับซุ้มประตู หน้าต่าง ไปจนถึงการตกแต่งภายในที่ยังคงรูปแบบเดิมไว้ทุกกระเบียด ไม่ว่าจะเป็นลวดลายกระเบื้องปูพื้นที่แต่ละห้องก็จะมีลวดลายต่างกันออกไป เช่นเดียวกันกับลวดลายของภาพเขียนสีปูนเปียกบนเพดานห้อง ซึ่งในสมัยนั้นนับว่าเป็นเรื่องไม่ง่ายเลยกับการสร้างอาคารหลังใหญ่ในรูปแบบสถาปัตยกรรมยุโรป เพราะตั้งแต่การเขียนแบบอาคารที่ว่าจ้างสถาปนิกชาวต่างชาติมาคุมงาน ไปจนถึงวัสดุตกแต่งภายในตัวอาคารที่สั่งเข้ามาจากยุโรป แต่ใช้ช่างฝีมือชาวไทยในการก่อสร้าง กว่าจะแล้วเสร็จก็กินเวลาอยู่หลายปีเลยทีเดียว
