วนอุทยานถ้ำปลา แม่ฮ่องสอน ถ้ำปลาหรือวนอุทยานถ้ำปลา มีลักษณะเป็นธารน้ำไหลออกมาจากใต้ภูเขาหิน ด้านหน้าภูเขาจะเป็นวังน้ำ ซึ่งเป็นที่อยู่อาศัยของปลาพลวง ปลาพลวงเป็นปลาที่ชอบอาศัยอยู่ตามน้ำตกและธารน้ำในป่า ไม่สามารถที่จะรับประทานได้ เพราะอาหารของปลาชนิดนี้คือลูกไม้ในป่าที่หล่นลงมาในน้ำ ซึ่งบางครั้งอาจจะมีพิษเมื่อปลากินเข้าไปจึงทำให้เนื้อของปลามีพิษไปด้วย จึงไม่มีใครนิยมรับประทานปลาชนิดนี้ กิจกรรมการท่องเที่ยวของที่นี่ คือ การเที่ยวชมและให้อาหารฝูงปลาพลวงนั่นเอง แต่สิ่งที่หน้าตื่นเต้นมากก็คือปลาพลวงบริเวณถ้ำปลาแห่งนี้จะมีจำนวนเยอะมาก และมีขนาดใหญ่กว่าที่อื่น ๆ บางตัวมีสีดำเมื่อม ถ้ำปลาอยู่ระหว่างทางที่จะไปอำเภอปางมะผ้าและอำเภอปาย จากตัวเมืองแม่ฮ่องสอนมาตามทางที่จะไปอำเภอปายประมาณ ๑๗ กิโลเมตร ถ้ำปลาจะอยู่ซ้ายมือ มีลานจอดรถไว้บริการและต้องเดินเท้าเข้าไปชมปลาพลวงอีกประมาณ ๕๐๐ เมตร บริเวณลานจอดรถมีร้านขายอาหารอยู่มากมายหลายร้าน อาหารส่วนใหญ่เป็นพวกส้มตำไก่ย่าง ที่นี่เข้าชมฟรีไม่มีค่าใช้จ่าย แต่ต้องกรอกรายชื่อลงทะเบียนเพื่อเข้าชม หากมีเวลาก็น่าแวะชมเป็นการพักผ่อนอริยาบทระหว่างการเดินทาง
อยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติน้ำตกผาเสื่อ และถ้ำปลา ตั้งอยู่ที่บ้านห้วยผา ต.ห้วยผา ห่างจากตัวเมืองประมาณ 17 กม. ใช้เส้นทางหลวงหมายเลข 1095 (แม่ฮ่องสอน-ปาย) เส้นทางราดยางเรียบร้อยสามารถเดินทางไปชมได้ทุกฤดูกาล บริเวณโดยรอบเป็นลำธารและป่าเขา ถ้ำปลาตั้งอยู่บริเวณเชิงเขามีลักษณะเป็นแอ่งน้ำขนาดใหญ่กว้างประมาณ 2 ม. ลึก 1.50 ม. ภายในแอ่งน้ำมีน้ำไหลออกจากถ้ำใต้ภูเขาอยู่ตลอดเวลา และมีปลาตัวโตๆ อาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก เรียกชื่อ ว่าปลามุงหรือปลาคังหรือปลาพลวงเป็นปลามีเกล็ดขนาดใหญ่ในวงศ์เดียวกับปลาคาร์พ และถึงแม้จะมีอยู่เป็นจำนวนมาก แต่ก็ไม่มีใครกล้าทำอันตราย เนื่องจากมีความเชื่อว่าเป็นปลาเจ้า หากใครนำไปรับประทานแล้วจะต้องมีอันเป็นไป ปัจจุบันบริเวณวนอุทยานถ้าปลาได้รับการปรับปรุงเป็นแหล่งพักผ่อน
เคยได้ยินชื่อ “ถ้ำปลา” มาตั้งนานแล้วแต่ยังไม่เคยมีโอกาสแวะเวียนไปเที่ยวซักที แถมถ้ำปลายังอยู่ไกลถึงแม่ฮ่องสอนเราจึงได้แต่เก็บชื่อนี้ไว้ในใจ พอสบโอกาสเดินทางผ่านมาไกลนับพันโค้งแล้วเราเลยขอโฉบเข้าไปเที่ยวให้เห็นกับตาตัวเองกันไปเลย
