แห่เทียนพรรษา เทศกาลงานประเพณีใหญ่แห่งเมืองอุบลฯ
ประเพณีแห่เทียนพรรษา จังหวัดอุบลราชธานี เป็นอีกหนึ่งประเพณีของไทยที่สืบทอดเรื่องราวมาอย่างยาวนานตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน แต่ก่อนงานแห่เทียนพรรษาของชาวอุบลราชธานีไม่ได้มีการจัดงานใหญ่โตอย่างในทุกวันนี้ แต่จะเป็นการร่วมกันบริจาคและแบ่งปันเทียนจากชาวบ้านในชุมชน นำมาติดกับลำไม้ไผ่ที่เตรียมไว้ตามรอยต่อ จากนั้นก็มีการประดับตกแต่งให้สวยงาม ส่วนฐานของต้นเทียนใช้เป็นไม้แผ่นเรียบ ซึ่งถือเป็นภูมิปัญญาชาวบ้านที่เกิดจากการร่วมแรงร่วมใจกันอย่างเต็มที่ของทุกคนในชุมชน สมัยนั้นการเคลื่อนย้ายต้นเทียนก็จะใช้เกวียน หรือพาหนะล้อเลื่อนอื่นๆ เทียมวัวหรืออาศัยแรงคนลากจูงนำไปถวายที่วัด พร้อมกับเครื่องไทยธรรมไทยทานอื่นๆ เมื่อรับศีลรับพรจากพระแล้วก็แยกย้ายกันกลับบ้าน ไม่ได้มีการแข่งขันประกวดประชันกันเหมือนอย่างในปัจจุบันนี้
วิวัฒนาการของการทำเทียนได้เปลี่ยนตามยุคสมัย จากการร่วมมือกันทำอย่างง่ายๆ ในชุมชนก็พัฒนามาเป็นการหล่อออกจากเบ้าพิมพ์ได้เป็นชิ้นเทียนลวดลายต่างๆ นำไปติดประดับที่ลำต้นเทียน เพื่อเสริมความงามและสร้างสีสันให้ต้นเทียนมีเอกลักษณ์น่าสนใจมากขึ้น ประเพณีแห่เทียนพรรษาที่เริ่มมีการประกวดประชันต้นเทียน เกิดขึ้นในสมัยชกาลที่ 5 เมื่อครั้งที่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหลวงสรรพสิทธิประสงค์ ได้เป็นข้าหลวงใหญ่มาปกครองมณฑลลาวกาว ซึ่งมีที่ตั้งมณฑลอยู่ที่เมืองอุบลฯ โดยจะแบ่งการทำเทียนร่วมกันของชาวบ้านเป็นแต่ละคุ้ม โดยแต่ละหมู่บ้านจะมีชาวบ้านอยู่หลายคุ้ม ซึ่งทุกคุ้มจะทุ่มเท สามัคคี และพิถีพิถันในการทำเทียนร่วมกันเป็นอย่างมาก ในสมัยนั้นการทำต้นเทียนพรรษาจะใช้ขี้ผึ้งที่มีอยู่ของแต่ละคุ้มมารวมกัน ต้มให้ขี้ผึ้งละลายแล้วนำมาใส่เบ้าหลอม จากนั้นค่อยนำมาตกแต่งให้สวยงามตามรูปแบบที่แต่ละคุ้มคิดไว้ เสร็จแล้วนำใส่คานหามหรือใส่รถบรรทุกเกวียนแห่ไปรวมกันที่ศาลากลางมณฑล พระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหลวงสรรพสิทธิประสงค์ ก็จะเลือกประทานรางวัลให้กับคุ้มที่ทำต้นเทียนได้สวยงามถูกใจที่สุด ขั้นตอนสุดท้ายคือ การแบ่งว่าแต่ละคุ้มจะได้ไปถวายเทียนที่วัดใด และชาวบ้านแต่ละคุ้มก็ร่วมกันแห่เทียนไปวัดนั้นๆ ด้วยจิตใจที่เปี่ยมบุญ ซึ่งนับเป็นจุดเริ่มต้นของประเพณีแห่เทียนพรรษา ในจังหวัดอุบลราชธานี ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา
เมื่อเวลายิ่งผ่านไป มีรูปแบบของต้นเทียนก็ยิ่งมีความสวยงามและดูมีมิติมากขึ้นเรื่อยๆ ด้วยฝีมือชาวบ้านที่เป็นช่างทำเทียนและชาวบ้านที่มีหัวคิดด้านการออกแบบ ทำให้ประเพณีแห่เทียน จังหวัดอุบลราชธานี เป็นที่รู้จักในระดับโลก เพราะความยิ่งใหญ่ สวยงาม วิจิตร ตระการตา ทั้งขบวนแห่และต้นเทียน และมีกิจกรรมประกอบงานมากมาย เป็นสิ่งช่วยส่งเสริมประเพณีนี้มาโดยตลอด ซึ่งมีมนต์เสน่ห์ที่สามารถดึงดูดนักท่องเที่ยวให้อยากเข้ามาสัมผัสอยู่เสมอทุกปี และแต่ละปีก็จะยิ่งทวีความอลังการทั้งขนาดของต้นเทียน ฝีมีที่วิจิตรขึ้นเรื่อยๆ อีกทั้งยังมีการแสดงรื่นเริงประกอบขบวนเทียนให้ได้ชมกันอีกด้วย ซึ่งถือเป็นงานประเพณีที่ยิ่งใหญ่งานหนึ่งของจังหวัดอุบลราชธานีที่มีชื่อเสียงไปทั่วโลก จนนักท่องเที่ยวต่างก็หลั่งไหลมาร่วมงานบุญนี้ทุกๆ ปี ส่วนบรรยากาศการในวันงานนั้นก็คึกคัก คราคร่ำไปด้วยผู้คนจากทั่วทุกสารทิศที่มารอชมขบวนเทียน และแน่นอนว่าตลอดระยะเวลาในการจัดงานนั้น บริเวณรอบๆ ทุ่งศรีเมืองจะมีนิทรรศการเที่ยวกับงานประเพณีให้นักท่องเที่ยวได้เที่ยวชมกันตั้งแต่เช้าจรดค่ำเลยทีเดียว
