อำเภอเชียงคาน จังหวัดเลย อำเภอเล็กๆ ที่มีประวัติเกี่ยวพันกับแถบลุ่มน้ำโขงอีสานตอนบน รวมไปถึงความสัมพันธ์กับเชื้อพระวงศ์ทางฝั่งลาวมาตลอด โดยเฉพาะความสัมพันธ์กับหลวงพระบาง ซึ่งจะสังเกตได้จากภาษาพูดที่ค่อนข้างเหมือนกันมาก นอกจากนี้วัดเก่าแก่ในอำเภอเชียงคาน ยังมีความเกี่ยวข้องกับเชื้อพระวงศ์ลาวเป็นส่วนใหญ่ ที่เห็นได้ชัดก็คือ รูปแบบของพระอุโบสถตามวัดหลายแห่ง จะมีศิลปะของลาวเข้ามาผนวกทุกวัดและแต่ละวัดก็มีอายุตั้งแต่ 200 ปีขึ้นไปทั้งนั้น
“วัดท่าคก” วัดเก่าแก่ที่อยู่คู่เมืองเชียงคานมานานร่วม 200 ปี แต่เดิมวัดแห่งนี้ตั้งอยู่บริเวณริมแม่น้ำที่มีลักษณะเป็นคุ้งน้ำวน ซึ่งชาวเชียงคานเรียกว่า “คก” จึงได้ตั้งชื่อว่า “วัดท่าคก” และจากหลักฐานที่ปรากฏอยู่บนศิลาจารึก ได้บันทึกเรื่องราวและประวัติความเป็นมาของวัดแห่งนี้ว่า วัดท่าคกถูกสร้างขึ้นในสมัยที่เมืองเชียงคานยังขึ้นอยู่กับมณฑลพิษณุโลก เมื่อปี พ.ศ.2395 โดยพระศรีอรรคฮาต (สีทา) เจ้าเมืองเชียงคานในสมัยนั้นร่วมกับชาวบ้าน เพื่อที่จะปกป้องผืนแผ่นดินสยาม มิให้ถูกฝรั่งเศสรุกล้ำพื้นที่เข้ามาจากการล่าอาณานิคมเมืองขึ้น พระศรีอรรคฮาตจึงได้ออกอุบายสร้างวัดท่าคกนี้กันพื้นที่เอาไว้
วัดแห่งนี้นอกจากจะเป็นปูชนียสถานสำคัญอีกแห่งหนึ่งในอำเภอเชียงคานแล้ว ยังถือได้ว่าเป็นแหล่งรวมงานศิลปะและวัฒนธรรมจากหลายชนชาติอีกด้วย ไม่ว่าจะเป็นอุโบสถที่มีศิลปะลวดลายแบบฝรั่งเศสอยู่ตรงบริเวณด้านหน้าโบสถ์ และขอบหน้าต่าง ที่คาดว่าน่าจะได้รับอิทธิพลมาจากสมัยที่ฝรั่งเศสยึดครองดินแดนฝั่งลุ่มน้ำ โขง (ลาว) เป็นเมืองขึ้น ส่วนตัวอุโบสถจะเป็นอาคารก่ออิฐถือปูน ตามแบบศิลปะล้านช้าง ตกแต่งด้วยปูนปั้น เพดานไม้วาดลายเขียนสีแบบโบราณ ภายในยังเป็นที่ประดิษฐานพระประธาน ปางมารวิชัย ศิลปะปูนปั้นล้านช้าง ที่ชาวเชียงคานเคารพบูชามาช้านาน ทั้งนี้บริเวณหน้าโบสถ์ยังมีศิลาจารึกที่บ่งบอกถึงเรื่องราวการสร้างวัด ที่เขียนด้วยตัวอักษรธรรมอีสานเอาไว้ด้วย
วัดท่าคก บนถนนศรีเชียงคาน ซอย 21 (ล่าง) แม้จะเป็นเพียงวัดที่มีขนาดไม่ใหญ่โต หากแต่เรื่องราวที่ผันผ่านมาในอดีต คงบอกเล่าถึงเรื่องราวต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น ณ ดินแดนแห่งนี้ได้เป็นอย่างดี หากคุณอยาก “เข้าถึง” เชียงคานให้มากกว่าที่เป็นอยู่แล้วล่ะก็ วัดท่าคก เป็นอีกสถานที่หนึ่งที่ไม่ควรมองข้ามเลย....
ที่อยู่ : 25 ซอยศรีเชียงคาน21 (ล่าง) ถ.ชายโขง ต.เชียงคาน อ.เชียงคาน จ.เลย
GPS : N17 53 49.27, E101 39 37.42
เวลาทำการ : 06.00-18.00 น.
ช่วงเวลาแนะนำ : ตลอดทั้งปี
ไฮไลท์ : พระประธานปูนปั้นศิลปะล้านช้างประดิษฐานบนแท่นสูงและหน้าโบสถ์ฝังศิลาจารึกบอกเล่าเรื่องราวการสร้างวัดเป็นภาษาธรรมอีสาน
กิจกรรม : ไหว้พระขอพร / เดินชมภาพประวัติของวัด
จากจังหวัดเลยเดินทางไปโดยทางหลวงแผ่น ดินหมายเลข 203 ระยะทางประมาณ 48 กิโลเมตร ถึงตัวอำเภอภูเรือ แล้วเลี้ยวขวาบริเวณหลักกิโลเมตร 49 - 50 ตรงที่ว่าการอำเภอภูเรือ จากนั้นเดินทางต่อไปอีก 4 กิโลเมตร ถึงที่ทำการอุทยานแห่งชาติ
