ความประทับใจ เกิดขึ้นได้ทุกที่ ทุกเวลา มันอาจเป็นความประทับใจแรกเห็น แรกรู้จัก หรืออาจเป็นความประทับใจที่เกิดการสั่งสมผ่านและวันเวลา มันคงเป็นธรรมดาของทุกสิ่งบนโลกนี้ ที่มีความไม่เที่ยง ความประทับใจก็เช่นกัน มีเพิ่มมีลดตามวันและเวลา อย่างไรก็ตาม จะเพิ่มหรือลด ณ ห่วงเวลานั้น ความประทับใจย่อมทำให้เราเกิดความรู้สึกดีๆ
เรื่องราวของชุมชนเล็กๆ รูปภาพไม่กี่รูป สร้างความประทับใจให้ผมไม่น้อย ในครั้งแรกที่ได้พูดคุยผ่านโทรศัพท์ และเห็นภาพผ่านเว็บไซต์ ชุมชนเล็กๆทางตอนใต้ของประเทศไทย ที่ถือเป็นชุมชนน้องใหม่ในเรื่องการท่องเที่ยวโดยชุมชน อาจเพราะเป็นน้องใหม่ ชุมชนนี้เลยหาลู่ทาง และพัฒนาตัวเองอยู่เสมอ ผมได้ติดตามและเห็นการเปลี่ยนแปลง การพัฒนาของชุมชนนี้อยู่ห่างๆ และอดชื่นชมชุมชน และคนในชุมชนไม่ได้ ผมคงจะรู้สึกแย่ หากไม่ได้แบ่งปันเรื่องราวของชุมชนเล็กๆ ชุมชนนี้ให้กับคนอื่นๆได้รู้จัก และเกิดความประทับใจร่วมกัน เพราะก็ค่อนข้างจะผ่านมาหลายเดือนแล้ว ที่ลงไปสัมผัสที่นี่ “บ้านแหลม”
“Baan Leam ... Nothing here บ้านแหลม ... ไม่มีอะไร" ผมถึงกับอึ้งเมื่อได้ยินประโยคสโลแกนของที่นี่ หนึ่งในแกนนำพัฒนาชุมชนเล่าเรื่องชุมชนให้ผมฟัง ที่นี่ขายความไม่มีอะไร เพราะมีวิถีชีวิต ความเป็นอยู่ปกติธรรมดาเหมือนชุมชนอื่นทั่วไป ผมว่าเพราะสโลแกน และความไม่มีอะไรนี่ล่ะมั้ง คือสิ่งหนึ่งที่ทำให้ผมประทับใจที่นี่ และคนที่นี่ ความไม่มีอะไร แต่ซ่อนอะไรไว้มากมาย ความธรรมดาที่ไม่ธรรมดา
บ้านแหลม เป็นชุมชนที่ตั้งอยู่ในตำบลท่าศาลา อำเภอท่าศาลา จังหวัดนครศรีธรรมราช คนในชุมชน ร้อยละ 99 นับถือศาสนาอิสลาม ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพประมงพื้นบ้าน ใช้ภาษาใต้ซึ่งเป็นภาษาถิ่นในการพูดคุย ติดต่อสื่อสาร ที่นี่ทำเรื่องการท่องเที่ยวมาแล้ว 3 ปี แต่ก็ยังถือว่าเป็นชุมชนน้องใหม่อยู่ สำหรับการท่องเที่ยวโดยชุมชน ผมขออธิบายเรื่องการท่องเที่ยวโดยชุมชนสักนิดนะครับ เพราะค่อนข้างที่จะเป็นการท่องเที่ยวแนวใหม่ หลายๆคนอาจจะงง
การท่องเที่ยวโดยชุมชน เป็นการท่องเที่ยวที่ให้ชุมชน และคนในชุมชนเป็นคนบริหารจัดการกันเองครับ การท่องเที่ยวที่เกิดขึ้นในชุมชน ทุกอย่างจะขึ้นอยู่กับศักยภาพ ความพร้อมของชุมชน และคนในชุมชนครับ ทางชุมชนอาจรับนักท่องเที่ยวได้บ้าง ไม่ได้บ้างในบางเวลา ส่วนใหญ่ก็จะประกอบอาชีพอื่นเป็นหลัก อย่างที่บ้านแหลม คนในชุมชนจะประกอบอาชีพประมง ทำสวน การท่องเที่ยวที่เกิดขึ้นในชุมชนถือเป็นเพียงรายได้เสริมที่มาช่วยสนับสนุนรายได้หลักเท่านั้นนะครับ การท่องเที่ยวโดยชุมชนที่เกิดขึ้น จึงไม่ทำให้อัตลักษณ์ วิถีชีวิตของชุมชน และคนในชุมชนหาย หรือเปลี่ยนไปครับ
วิถีประมง คนบ้านแหลม
